obursali@cumhuriyet.com.tr
Batıdan doğuya ülkeyi ikiye bölün.. İsterseniz araya bir “tarafsız kuşak” koyabilirsiniz. Kuzeyde sel, su baskınları.. Güneyde ise orman ve yangın..
Adeta iki coğrafi bölgeye ayrıldık.
Güney, Akdeniz çanağının bir parçası.
Son Birleşmiş Milletler Hükümetler Arası İklim Paneli Raporu’nu lütfen ayrıntılı okuyun diyeceğim ama 4 bin sayfaya yakın. Çeşitli (yabancı, bilime önem veren) sitelerde özetler ve güzel ayrıntılar var. Raporun 3 bin sayfası, iklim değişikliği üzerine yapılan 14 bin araştırma makalesinin değerlendirmesinden oluşuyor. Yani ayakları yere basan bilimsel bilgilere dayalı bir rapor.
Rapor, dünyanın beklenenden 0.1 derece daha fazla ısındığını, 20 yıl içinde 1.5 derece ısınmasının beklendiğini, aslında karbondioksit emisyonlarını radikal bir şekilde azaltılması halinde yüzyılın sonunda sıcaklığın 1.4 artışta tutulabileceğini, bugün yaşanan değişikliklerin geri dönüşünün mümkün olmadığını ve yüzlerce yıl sürebileceğini.. ve daha bir sürü yeni bilgi öğreniyoruz rapordan..
Çok önemli: Önümüzdeki yıllarda Kuzey Kutbu’nda büyük olasılıkla buz kalmayacak..
FELAKETLERİN ŞİDDETİ ARTIYOR
Bizim TV’lerde bu konuyu gündeme alıp ayrıntılarıyla tartışmak çok zor, bazılarında mümkün bile değil. Çünkü reytingi getiren bir konu görülmez. Genel kanı, halk ilgilenmiyor, izleyeceği düşünülen konular seçiliyor.
Aslında bu panelin sonuçları dünya ve toplum için baş köşedir. Siz izleyicinize bu konuyu önemsetmezseniz, olaydan haberi bile olmaz.
Oysaki daha ne olsun! Türkiye iklim değişiminin aşağıda yangınlar, yukarıda sel ve su baskınları felaketlerini yaşıyor.
Diyeceksiniz ki emin misin bugünkü felaketlerin nedeninin değişim olduğuna..
Diyelim ki yarı yarıya veya yüzde 25!
Bu, şu demek: Felaketlerin şiddetleri artıyor!
Yetmiyor mu? Belki de bugün yaşadıklarımızın ana nedeni tamamen iklim değişikliği! Gelecek yıl sıcaklık ve yağışlar daha normal geçerse, sanmayın ki bu yıl yaşadıklarımız bir meteorolojik “yol kazası”dır. Gelecek yıllarda daha güçlü ve daha şiddetli olarak bunlarla karşı karşıya kalacağız.
AKDENİZ ÇANAĞI FELAKETİN YUVASI
Akdeniz, iklim değişiminin en çok etkileneceği bölge. Dünyada sıcaklık artışı 1.1 derece, Akdeniz’de ise 1.2, yani daha yüksek. Ve gelecek yıllarda Akdeniz öncelikle topun ağzında.
Yukarıdaki grafikte, bazı Akdeniz ülkelerinde orman yangınlarının yok ettiği alanları görüyorsunuz. Türkiye bu yıl rekor kırdı. 2008-2020 arasında, sadece 12 yıl içinde 38 bin 780 hektar orman yanarken, sadece bu yıl içinde 4.5 katı, 170 bin 773 hektar ormanı kaybettik. Bu bilgiler Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi’nden alındı. Türkiye ile birlikte bu yıl Yunanistan ve İtalya da yangın ve kayıp rekorları kırmış gözüküyor. Yangınlar için “tarihi büyüklükte” deniyor.
Türkiye’nin Akdeniz’e yakın bölgelerini büyük tehlikeler bekliyor. Mesele sadece yangınlar, aşırı sıcak dalgaları değil... Susuzluk, su kıtlığı, tarım bölgeleri, Orta Anadolu tahıl deposuysa, oraları susuzluk vuracak...
Sıcak günlerin ve sıcak dalgalarının sayısı artacak.
Öncelikle yaşlılar, kronik hastalıklara sahip olanlar için yaşam tehlikeleri gündeme gelecek.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder