2014 Dünya Barış Göstergesine göre Türkiye 162
ülke arasında 128.sırada ve tehlikeli sularda varlığını sürdürüyor..
Dünya Ekonomi
ve Barış Enstitüsü, 2014 Dünya Barış Göstergeleri Raporunu açıkladı. Dünya
nüfusunun %99,6’ini içeren 162 ülkenin araştırıldığı ve değerlendirilidği
indekste, Türkiye 128.sırada yer
aldı. 22 niteliksel ve niceliksel ana ölçeğe göre yapılan değerlendirmelerde
Türkiye’nin 5 üzerinden notu 2,402.
Bu puanla
ülkemiz şiddet veya barışa uzaklık bakımından, tehlikeli sularda seyrediyor.
Türkiye’nin
barışa uzaklığının, veya ortanın biraz altı bir şiddet ülkesi olmasının
ekonomik bedeli veya kaybı, 52 milyar 520 milyon dolar.
Avrupa bölgesi,
dünyanın en barışçıl bölgesi olarak kayda geçerken, bir Avrupa ülkesi olarak
Türkiye ise, bu kıtada barışa en uzak veya şiddetin en çok seyrettiği ülke. 36 Avrupa ülkesi sıralamasında Türkiye
sonuncu.. Bizden sonraki iki ülke, Makedonya (87.) ve Yunanistan (34.).
Üç ana ölçekte,
askerileşmede Türkiye 5 üzerinden
1,9 kötü puan, toplum güvenliğinde
2,6 puan ve iç ve dış çatışma riskinde
ise 2,4 puan aldı.
Barışa en yakın
ilk 10 ülkenin başında, 1,18 puanla Izlanda duruyor. Sonrakiler: Danimarka,
Avusturya, Yeni Zelanda, İsviçre, Finlandiya, Kanada, Japonya, Belçika ve
Norveç.
Komşu
ülkelerimizin dünyadaki yerine bakarsak: Bulgaristan 32., Romanya 36., kıbrıs
51., Yunanistan 86., Azersaycan 123., İran 131., Ukrayna 141., Mısır 143., Rusya 152., Irak 159., ve
Suriye listenin sonunda: 162.
***
Dünyada 500
milyon insan istikrarsız, çatışmalı ve çatışma riski büyük ülkelerde yaşıyor.
500 milyon
insanın 200 milyon ise günde 2 dolarlık yoksulluk sınırının altında olan
ülkelerde yaşıyor.
Dünyada barışa
uzaklığın veya şiddetin ekonomk maliyeti de hesaplanmış: 9,8 trilyon dolar. Bu
rakam, dünya gayri safi milli hasılanın yüzde 11,3’üne denk geliyor. Bu rakam
2013 endeksine göre 179 milyar dolar arttı.
Yani Afrika
kıtasının iki kat milli gelirine eşit bir ekonomik kayıp söz konusu.
Raporda,
dünyanın 2008 den beri her yıl artan bir huzursuzluk ve çatışma riski içinde
seyrettiği vurgulanıyor. Küresel şiddete başlıca neden olarak şunlar sayılıyor:
Terörist eylemler, çatışmaların yayılması, göçlerin ve sürülenlerin çoğalarak
devam etmesi. 7 yıldır bu eğilim artarak sürüyor. İkinci Dünya Savaşı’ndan
sonra geçen ve yorumcular tarafından “barışçıl” sayılan 60 yıllık iyileşmeden
sonra, 7 yıl devamlı kötüye gidiş..
Raporu
açıklayan Enstitü’nün kurucusu Steve Killelea, ek olarak, geçen 7 yıl içinde
yaşanan küresel ekonomik ve mali krizi, kötüleşmenin büyük etkenleri arasında
saydı. Bunların üzerine Arap Baharı ve terör olaylarının yayılması bindi. Yakın
gelecekte bu kötüye gidişin süreceği, küresel barışa doğru yolculuğun ise
ufukta görünmediği belirtilmekte..
Şiddetin
önlenmesi vb için yapılan harcamaların 2012- 2013 küresel ekonomik büyümenin
yüzde 19’una denk geliyor. Bunun kişi başına bedeli ise 1.350 dolar. Killelea,
daha düşük ekonomik büyümenin daha fazla şiddete yol açma tehlikesine işaret
ediyor. Önümüzdeki 2 yıl içinde en çok riskli ülkeler de açıklandı: Zambiya,
Haiti, Arjantin, Çad, Bosna Hersek, Nepal, Burundi, Gürcistan, Liberya ve
Katar.
Tabii,
kapitalizmin çıkmazları ve ülkeleri soktuğu krizler değerlendirmelerde yer
almıyor ve sistem fazla tartışılmıyor.
Küresel Barış
Endeksi’nin oluşturulmasında, siyasal terör ve şiddet, 100 bin kişi başına
düşen cinayet, terörist eylemler, silah satışları, askeri harcamalar, iç ve dış
çatışmalı durumlar, nüfusun göç etmek zorunda kalan yüzdesi gibi olgular
değerlendiriliyor.
Başka bir
sıralamada da, örneğin barış açığı
en yüksek ülkelerin başında İsrail
geliyor.
Demokrasi açığı
en yüksek ülkelerin başında da Katar var.
2008’den bu
yana barış koşulları kötüleşen ülke sayısı 111, iyileşen ülke sayısı ise 51.
Kötü ekonomik
koşullarla şiddetin fazlalığı arasında bir ilişki kuruluyor.
İşsizlik ve
yoksulluk ile şiddet artışı arasında da doğrusal bir ilişki söz konusu.
Rüşvet ve
yolsuzluk artışı ile toplumsal güvenliğin azalması arasında da bir ilişki var.
Doğrudan
yabancı yatırımların ülkelere akışı ile barış ülkesi durumu arasında da ilişki
var. Yani ne kadar barıştan uzaksanız, yabancı yatırım da o kadar size uzak.
***
Türkiye 2012
ülke durumlarını kapsayan 2013 raporunda, yine 162 ülke arasında 134.sıradaydı
2013’de konumunu 6 ülke iyileştirmiş gözüküyor.
Izlanda geçen
yıl da en barışçıl ülkeydi, bu kez Izlanda’ya 127 ülke uzaktayız! Yani
durumumuz iyileşti diyebilir miyiz?
Gerçek olan şu:
Barışa en uzak 34 ülke arasındayız..
-- 20 Temmuz 2014, Pazar / Bilim ve Siyaset – Cumhuriyet
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder