11 ülke ve 5 puan geriye: Rüşvet’te Dibe Doğru

Recep Tayyip Erdoğan ülkesi, yani Büyüyen Türkiye ve Uluslararası Büyük Güç, bir rekora daha imza attı. Bir yıl içinde 175 ülke arasında rüşvet/yolsuzlukta en büyük artış rekorunu kırdı ve 5 puan birden düştü.. Ülkelerarası yerimiz 49.culuktan 64.cülüğe geriledi. Önceki yıl 100 (en iyi puan) üzerinden 50 olan rüşvet puanımız ise 45 (kötü puana) düştü!

Rüşvet Algısı Endeksi, uluslararası kurumlar, araştırma gurupları ve ülkelerlye iş yapan şirketlerin yöneticilerinin görüş ve pratik bilgilerinin değerlendirilmesi sonucu ortaya çıkıyor ve devlet kurumlarının rüşvet ilişkilerini gösteriyor.

Türkiye’nin de içinde olduğu bölge ve kurumların ortalama rüşvet puanları şöyle: Türkiye G-20 ülkesi ve üstelik bu yıl da liderliğini yapıyor, ama 20 ülke arasında en kötü puana sahip ülkelerden biri.. G-20 ülkesinin yüzde 58’inin rüşvet puanı 50-100 arası.

Ülke                                    Rüşvet Puanı

Türkiye                                 >45 puan

G-20 (Lideri olduk)               >54 puan

Avrupa Birliği                        >66 puan

Dünya ortalaması                  >43 puan

Doğu Avrupa/MerkezAsya   >33 puan

Ortadoğu/Kuzey Afrika        >38 puan

Hangi ülkelerle benzer sırayı paylaşıyoruz, bakalım:

49. Suudi Arabistan, 

48. Hırvatistan, 

48. Gana, 

46. Küba, 

45. Umman, 

45. Makedonya, 

45. Türkiye, 

44. Kuveyt, 

44. Güney Afrika, 

43. Brezilya, 

43. Bulgaristan, 

43. Yunanistan, 

43. İtalya, 

43. Romanya (aynı sırayı paylaşan çok ülke var).

Avrupa Birliği’nin en rüşvetçi ülkeleri olan Yunanistan, İtalya, Bulgaristan, Romanya ile aynı kümeye düşmüş olduk. 175 ülkenin yüzde 69’unun rüşvet puanı, yani büyük çoğunluğu, 50-100 arası. 100 puan en temiz olduğuna göre, 50 puanı yarı kirli-yarı temiz puan demek mümkün. Türkiye 45 rüşvet puanı ile kirli ülkeler arasında.. Şüphesiz daha kirli ülkelere bakıp “yine iyi sayılırız” diyen olacaktır!

Rüşvette en temiz iki ülke: Danimarka (92 puan) ve Yeni Zelanda (91 puan). 3. Sırada Finlandiya.

17 -25 Aralık 2013 Rüşvet ve Yolsuzluk Operasyonları sonucu, devletin, iktidarın nasıl en üst basamaklarının bu bataklığın içinde yüzdüğü ortaya çıktı. 4 Bakan düştü.. Bugün Meclis’e gönderilen fezlekeleri üzerinde soruşturma yapılıyor. Patlayan bu yolsuzluk, şüphesiz ki endekse yansıdı.

Aslında bana sorarsanız, endeksin oluşturulmasında görev alan kurum ve kişilerin, devletle ilişkilerinde rüşvet ve yolsuzluğu tam ölçmeleri zor. Yurttaşın, şirketlerin devletle ilişkilerinde ödemek zorunda oldukları rüşvetin miktarı, bence ölçülenin çok çok üzerinde...

Mesela, siyasal iktidarın rüşvet olaylarını örtbas etmek için mahkemeler, Meclis ve diğer devlet kurumları üzerindeki büyük baskısı da, yolsuzluğun bir parçası, akma burada ölçüme girmiyor.

Türkiye’nin ülkeler arası rüşvet sırası ve rüşvet puanı yıllar içinde şöyle seyretti:

2001: 56. / 34

2002: 65. / 36

2003: 77. / 36

2004: 81. / 32

2005: 65. / 35

2006: 60. / 38

2007: 64. / 41

2008: 58. / 46

2009: 61. / 44

2010: 56. / 44

2011: 61. / 42

2012: 54. / 49

2013: 49. / 50

2014: 64. / 45

Yukarıdaki tabloya göre, ikinci sıradaki rüşvet puanımızın en kötü olduğu yıl 2004: 32 puanla diplerde oynamaya girişmişiz. Sonra rüşvette en iyi puanı geçen yıl yakalamışız: 50... yukarı tırmanışı sürdürmek yerine, yeniden aşağı yönelmişiz, son rapora göre 43. Kırmızı ülkeler listesinde..

Biliyorsunuz Tüsiad da 10 gün önceki raporunda, rüşvet ve yolsuzluğun arttığını gösteren ayrı bir rapor yayınlamıştı. hükümetin ve yönettiği devletin rüşvetle ilişkisi, uluslararası şirketlere yatırımlarında yol gösterici oluyor. Bu tabloyu gören iyi yatırımcıların Türkiye’ye gelmekte ne kadar zorlanacaklarını kestirebilirsiniz.

Kaldı ki, uluslararası yatırımcılar için en önemli başka bir konu ise hukuk, adalet ve bu konularda saydamlık ve eşitlik. Hukukun yasalara göre işlerliği.. Siyasi iktidarın, şirketlere, kimdir, necidir, ne yapar gibi başka kriterlere bakmadan, eşit hukuk kurallarını işletiyor mu, yasaları mahkemeler tarafsız uygulyor mu yoksa siyasetin yönlendirmesi mi gündemde oluyor. Siyasit istediği zaman bir şirketi batırıyor ve diğerini çıkartıyor mu..

Hukuk ve adalette de RTE iktidarlarının notu, uluslararası arenada düşüyor..

--

DUYURU: Oktay Kaynak, bugün İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nde, saat 15.30’da, İnsanın Akıllı Canlı Oluşunun Süreç ve Mekanizmaları üzerine bir konferans verecek. Kaynak, bu konuda amatör merakla uluslararası konferanslar veren v ebildiriler sunan bir konuma yükselen bir bilimcimiz. Türkiye bilim dünyamızın bu alanda deneyimli bilimcilerimizin deönemli destekleriyle.. İzleyelim.

---4 Aralık 2014 Perşembe / Bilim ve Siyaset- Cumhuriyet