obursali@cumhuriyet.com.tr
Olağanüstü hal ilanı üzerine bir halüsinasyon
Bu başlığı ve yazısını anımsayan var mı? Tarih 12 Nisan 2022 Salı. Dün Cumhurbaşkanı’nın Yunanistan’a karşı söylediği sözleri yorumlarken “Adalara mı Maraş’a mı” diye sormuştum. Tabii Yunanistan’la tırmanışın seçimi nasıl etkileyeceğini bilemeyiz ama sandıktan sonuç çıkmayacağını gördüklerinde “seçimi erteleme” maddesi çıkacak sepetten. Ekonomik kriz! Ve üstelik düşmanla büyük gerilim! Bu konuyu bakın nasıl anlattım (az kısaltarak).
***
“Nisan ayı sonunda enflasyon inişe geçer” diyen çok uzak görüşlü Maliye Bakanımız Bay Nebati bu inişi aralık ayına erteledi. Çitlere takılacak koyun yünlerini toplayıp satarak borcunu ödeme sözü veren Nasreddin Hoca fıkrası ile karşı karşıyayız...
Ülkeyi, milleti tahrip eden bu enflasyonun ve pahalılığın tahammül edilebilir bir düzeye çekilebilmesi gelecek yılın ilk yarısında bile mümkün görülmezken...
Seçimlere kadar Saray’ın önünde, şapkadan tavşan çıkarmak için kaç yol var diye sormuştum dünkü yazımda. Şu sıralarda gazetelerde mesela Karadeniz gazının karaya pompalanması haberleri sıklaştı, TOGG otomobillerine test sürüşü için Bay Nebati dahil bakan binmeleri başladı... Bunların pahalılık ve enflasyona olumlu bir etkisinin olacağına inanan da yok.
Cumhurbaşkanı eğer ücret ve maaşları, enflasyon ve pahalılığın en azından üç beş puan önüne sıçratma gibi bir hüner sergileyemezse, seçimleri kaybetme riskinin giderek büyümesi karşısında elindeki tek seçenek, anayasada yazılı maddeyi işleterek seçimleri ertelemek...
Hiç istemem.. ülkeyi raydan çıkaracak sonuçlar doğurur. Ama anayasada yazılı.. Bugün bu maddeleri hatırlatacağım, bir kenarda durması için…
MECLİS NASIL ERTELER?
“Madde 78 - Savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkân görülmezse, Türkiye Büyük Millet Meclisi, seçimlerin bir yıl geriye bırakılmasına karar verebilir. Geri bırakma sebebi ortadan kalkmamışsa, erteleme kararındaki usule göre bu işlem tekrarlanabilir.”
Meclis’in, cumhurbaşkanından ayrı erteleme yetkisi bu kadar. Fakat seçimleri erteleme yetkisi esas cumhurbaşkanında.
CUMHURBAŞKANI NASIL ERTELER?
“Madde 119 – Cumhurbaşkanı; savaş, savaşı gerektirecek bir durumun baş göstermesi, seferberlik, ayaklanma, vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma, ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması, anayasal düzeni veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması, şiddet olayları nedeniyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması, tabii afet veya tehlikeli salgın hastalık ya da ağır ekonomik bunalımın ortaya çıkması hallerinde yurdun tamamında veya bir bölgesinde, süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilir.”
Meclis, “olağanüstü halin süresini kısaltabilir, uzatabilir veya olağanüstü hali kaldırabilir”.
Diyelim 6 ay OHAL ilan etti ve seçimleri erteledi. Çoğunluğa sahip olduğu Meclis, “Cumhurbaşkanının talebiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi her defasında dört ayı geçmemek üzere süreyi uzatabilir..”
OLUR MU?
Anayasanın hoşlanmadığı amir hükümleri bile uygulanmazken anayasanın kendine tanıdığı erteleme hakkını kullanamaz demek, boştur.
Şüphesiz ki ertelemeye giderlerse, orada ne kadar kalabilirler ayrı konu. Şüphesiz ertelemeye gitmezler de denebilir. Erteleme yerine, seçim il ve ilçe kurullarının oluşmasında getirdikleri yargıç seçimi değişikliğine mi bel bağlarlar, bilemem. Tabii ki AKP hukuka demokratik düzene bağlı ona sadık bir parti, bunlara zerre tevessül etmez de diyebilirsiniz.
BİR HALÜSİNASYON SADECE
Burada ekonomik gidişin giderek altından kalkılamaz hale gelmesi karşısında, Cumhurbaşkanı mutlaka iktidarda kalmak istiyorsa, elindeki seçeneğin seçimleri erteleme, meşru anayasal düzeni askıya alma olasılığını anımsattım.
Sanki ekonomiyi iyice çökertmek için ellerinden geleni yapıyor olmaları, bu olasılığı daha çok gündeme getiriyor gibi.. Tabii, bu yazdığım bir halisünasyondur, önceki gece rüyama girip ter içinde uyanmama neden olan...”
***
Yazı bu kadar, şimdi kriz üzerine Yunanistan’la gerilimi ekleyin.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder