Adalara arabaları sokmanın ve kıyımın yolu açılıyor..

18 Eylül 2018 Salı  / Bilim ve Siyaset, Orhan Bursalı

“Faytonlar çalışmasın, atlara bu işkenceler sona ersin..” Pazar günü adada taa İzmir’in bir kasabasından gelenlerin de katıldığı söylenen örgütlü bir gösteri yapıldı. Cumhuriyet’in birinci sayfasında fotoğrafı ve haberi vardı. Özellikle Büyükada’da atların yaşam ve çalışma koşullarının genellikle bir rezalet olduğunu biliyoruz. Atlar, üç beş kuruş daha fazla kazanmak uğruna pek çok faytoncu tarafından vahşice kullanılıyor. Çok sayıda at kötü koşullar nedeniyle ölüyor.

Bu durumu körükleyen son yıllardaki bir gelişme, özellikle Ortadoğu turistlerin fayton talebi. Bazen bir kaç saat fayton gelsin de binelim kuyruklarında bekliyorlar. Turist olunca akan sular duruyor. Bir büyük tur 100 TL mi ne, veya ona yakın. Fazla tur yapalım çok para kazanalım hırsının doruk yaptığını da kabul edin.

Buna karşı adalıların yaptığı toplantıların haddi hesabı yok. Ulaşım, faytonlar tamamen Büyükşehir’in yetki alanı. Adalıların isteklerine Büyükşehir’in kulak verdiğini sanmayın.

Elektrikli fayton yutturmacası

Atların dinlenmeleri, çalışma saat ve koşulları tamamen faytoncunun insafına kalmış. İyi bakanı seveni, okşayanı, hürmet edeni de var, tekmeleyeni öne çıkmak için dehleyeni yarışa kalkanı da. İşin ilginci, atların nasıl ne süre kullanılacağı kayıt altına alınmış olmasına rağmen, Büyükşehir zerre kadar ilgilenmiyor.

Bu durum, haklı bir tepki doğuruyor. Gösteriler falan. 

Faytonların yerine ileri sürülen ise “elektrikli fayton”. Bu işin vitrini, elektrikli faytonmuş. Biraz fayton süsü verilmiş elektrikli büyük arabalar, adaya “taşıma- toplum taşıma” aracı yutturmasıyla sokulmaya çalışılıyor. Bunları üreten her halde bir- iki şirket vardır, ve arka planda bu şirketler çalışıyor.

Aslında adalara benzinli arabalar sokulmak ve adaların özgün yapısı hallaç pamuğu gibi atılarak yerle bir edilmek isteniyor. Elektrikli büyük arabalar bunun ön peşrevi..

Adalara İstanbul kıyımı planları

Biraz daha ötesine gidelim: Adalar İstanbul’daki 10 yıldır süren, “kentsel dönüşüm” adıyla yutturulan büyük yağmanın dışında kaldı. Gördüğümüz kadar, İstanbul’un içine eden kentsel dönüşüm ucubeliği, şimdi de, atlara yapılan kötü muamele vesile edilerek, “elektrikli fayton”a geçiş süreci ile adalara getirilmek isteniyor.

Çok sayıda faytoncu, fayton yerine kendilerine yapılan “elektrikli büyük araba” önerisini kabul etmiş durumda.

Ada caddeleri şimdi elektrikli büyük araba yarılarına sahne olacak.. Bu arabalar fazla hız yapamayan güvensiz araçlar oldukları için de kazalara, mal kaybı umurumda değil, ama daha fazla can kayıplarına neden olacak.

Yassı ve Sivri adaları kaybettik, sıra..

Adalarda tonla satılık ev var ve müşteri yok.

Adalar İstanbul’daki kıyımın bir parçası yapılıp da, arabaları soktun mu içeri bakın bakalım, nasıl değişiyor her şey.

Karşımızda Yassıada hiç bir şey anlatmıyor mu?

Şimdi de Sivriada’yı betona çevireceklerini söylemiyorlar mı?

Atlar’ı koruyalım, evet tabii ki, ama tüm bu iktidar desteklerinin ardında kaybedilen iki adamız var.

“At gözlüklü” bakış bunları görmez

Dışarıdan dayatmalar

Adaya, adalılara dışarıdan dayatılmak istenen “büyük elektrikli arabalar”la bir yaşam biçimi, adalı olmayanlara ait olsun. Güle güle kendi mahallelerinde, ilçelerinde, köylerinde kullanabilirler. Bu seçim haklarına karışılmaz.

Adada toplu ulaşımın nasıl sağlanacağına, adaların özgün yapısı nedeniyle, adalıların kendilerinin karar vermesi gerekir.

Bunun, herkese bir elektrikli araba yerine, toplu taşıma aracı olması birinci derecede önemli.

Ben “raylı sistem” demiştim, tartışma ve eleştirilere neden oldu.

Ama kullanılan başka araçlar var: Lastikli tırtıllar. Ucuca eklenen, iki kişinin yan yana oturabileceği, birbirine ekli bölümlerden oluşan, yüksekliği az, sevimli, rengârenk sevimli tırtıllar.. Ve bunları da ada belediyesi işletmeli, çalıştırmalı.

Adalılar tartışmalı, ama şu vizyonla: Adaları “kentsel dönüşüme” götürecek tüm önerilere hayır. Adaları İstanbul’un bir parçası yapacak tüm önerilere hayır..

Araba türü her şeye, ister elektrikli ister benzinli her şeye hayır..