İçeride yazacak konu mu kalmadı, iktidar
toplumu kapkaranlık sarıp sarmalıyor, sen hâlâ dünya ile uğraşıyorsun, der gibisiniz. Yazarın
bin bir derdi var kafasında, ne yani cıcığı çıkmış Katar 100 yıldan fazla
sorun, ne biter ne tüketir, hep okkanın altına birileri gider. Demokratik
devrimini yapamayan İslam, o bataklıkta çırpınır durur, batar ve çıkamaz.
Toplumlarını da mahveder, yer- içer bitirir... Bu ülkeyi yönetenler de o
bataklığa doğru koşuyorlar..
Şimdilik bu kadar diyeyim ve şu Perşembe günü yarım bıraktığım konuyu
tamamlayayım. Çünkü bu geleceğin perspektifi:
Ne demiştim: Sermaye el değiştiriyor,
sanayi toplumunun şirketleri paraca hafiflerken, bilgi toplumu şirketleri
paraca ağırlaşıyor, ama bu ağırlıklarını siyasal iktidarda hissettiremiyorlar.
Siyasal iktidar, eski sanayi toplumu kültürünün, siyasetinin ve şirketlerinin
elinde.
Ne demek istediğimi aşağıda görün: En değerli şirketler
sıralamasında 15 yıl içinde çarpıcı değişikliğe bir bakın. Bu konuda daha
ayrıntılı bilgi var elimizde ama ben çok sıradanını kullanıyorum. Sıralamaya
dikkat.
Petro ve finans listeden çıkıyor
2001- 1) General Electric, 2) Microsoft, 3)
Exxon, 4) Citi Bank, 5) Walmart (aralarında sadece bir yeni sanayi- teknoloji
şirketi var)
2006- 1) Exxon, 2) General Electric, 3) Total,
4) Microsoft, 5) Citi Bank
2011- 1) Exxon, 2) Apple, 3) Petro China, 4)
Shell, 5) ICBC (Çin Ticaret Bankası)
2016- 1) Apple, 2) Alphabet, 3) Microsoft, 4)
Amazon, 5) Facebook.
Son tabloda, petrol şirketleri, Banka-finans şirketleri gitmiş ve ilk beş
sıraya tamamen yeni dönemin bilgi-teknoloji şirketleri yerleşmiş.
Ayrıca eski sanayinin yerini yerini yarının “yeni sanayi-teknoloji”
şirketlerinin almaya başladığını da belirteyim. Mesela Elon Musk’ın Tesla şirketi gibi. Yeni paylaşım ekonomisi şirketleri
gibi (ev-araba vb gibi)...
Sermaye el değiştiriyor
Ayrıca, bu şirketlerin tamamı bilgi toplumu insanlarından, çalışanlarından,
ortaklarından oluşuyor. Gençler.. dünyanın durumuna hem toplumsal hem çevre
olarak duyarlılıkları, Trump ve destekçisi petrol, kömür, sanayi.. yani
geçmişin tüm eski şirketlerinden katbekat, niteliksel olarak fazla..
Hepsi orta sınıfı ve üstü insanlar ve ana ekonomik ve sosyal değer
yaratıcılar..
Bu yeni şirketlerin ne petrolle ne savaş sanayi ile ne de geçmişin iktidar
mücadeleleri ve darbeleriyle ilişkisi var.
Şöyle diyebilirim: “Sermaye el değiştiriyor”.
Bir “sermaye sınıfı”, yani sanayi toplumunun en kirlilerinin ellerindeki
toplam ekonomik değer hızla azalıyor..
Ve bu ekonomik değer, yeni – bilgi toplumu “sınıfı”nın elinde yoğunlaşmalya
başlıyor.
Bu bir “sermaye sınıfı” değişimidir.
Trump’a yan çizdiler
Trump, eski sanayinin temsilcisi olarak iktidarda, bu nedenle, tüm bilimsel
verileri aşağılayarak, kanıtlanmış olguları yok sayarak ve bunlar için hepsi
yalan diyerek, iklim anlaşmasından imzasını çekti.
Kurmuş olduğu danışma kurulunda bulunan tüm yeni ekonomi şirketlerinin
sahip- genel müdürleri protesto ederek Trump’a sırt evirdiler. Elon Musk dahil.
Ayrıca dünya tarihine geçecek çok önemli bir olay daha yaşadık: Çoğu
Amerika’da dünyanın 55 kentinde 22 Nisan’dan dünyanın önde gelen bilim
kurumlarının da desteğiyle protesto gösterileri yapıldı!
Bilim, Trump ve temsil ettiği sermaye sınıfına karşı!
Bilim artık tamamen küreselleşti; ortaklıklar, dayanışma ile işbirliği ile
yürüyor. Bir enzimin üretiminde mesela dünyanın 85 laboratuvarı katılıyor.
***
Dediğim gibi, bu yeni sermaye sınıfının siyasi gücü henüz yok. İktidarlarda
temsiliyetleri varsa da aşağı düzeyde.
Dünyayı henüz sanayi toplumunun, savaşçı kapitalizmin 300 yıllık
müktesebatı, güçlü lobileri... 300 yıllık kültür yönetiyor. Ve bu kültür
toplumda da epey kök salmış.
Bakın bize: iktidarda kaç yüz yıl
öncesinin düşüncesi oturuyor ve toplum çarkını geriye döndürmeye uğraşıyor.
Yaşadığımız derin sorunların temelinde önemli ölçüde bu var.
Evrim (her açıdan ve çok yönlü) hızla koşuyor özellikle günümüzde..
Bunun önünde duracak olanlar ezip geçilecek.
11 Haziran 2017 Pazar / Bilim ve Siyaset – Cumhuriyet
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder