Orhan Bursalı
Erdoğan ekonomiyi neden çökertti? İki kötümser yanıt
Bir bilmecem var çocuklar, diye başlar masal... Şimdi o masalın içindeyiz. Evet madem faizler enflasyonun nedeniydi, yani yüksek faiz enflasyona yol açıyordu, şimdi “baş ekonomist” RTE faizleri neden yüzde 50’ye yükseltti? Soran yok.
2023’ün şubatında faizi yüzde 8.5’e indirirken o tarihte TÜİK’in yalancı rakamı bile enflasyonu yüzde 55.18’i gösteriyor, ENAG ise enflasyon yüzde 126.91 diye bas bas bağırıyordu.
Bir ekonomi bilmezlik miydi, yoksa bir inanç mıydı, yoksa dünya ekonomi tarihine yeni bir model hediye edebilecekleri sanrısı mıydı? Bütün uşak medyası alkış tutuyordu (şimdi de faiz yüzde 50’ye alkış tutuyorlar!)
Yüzde 8.5 faiz indirimi, ekonomiyi mezara götüren tabuta çakılan son çivi oldu. Bugün yaşadıklarımızın hepsinin başlangıç tarihi...
Faizi bugün yüzde 50’ye çıkartması, tüm yoksulluğun, çöküşün nedeni benim itirafıdır.
Okurum, işadamı T.A. üşenmemiş, çöküşün ekonomik kronolojisini yazıp göndermiş.
SON DOĞRUCU DAVUT
Naci Ağbal’dı, MB başkanı olarak faizi, 19.03.2021’de 19’a çıkararak yıllık tüketici enflasyonunu 16’larda tutmaya çalıştı. Tabii faizi yükseltmek ne demek, hemen görevden alındı ve yerine doğrudan Saray’ın emir ve talimatlarını uygulayacak Şahap Kavcıoğlu’nu getirmesiyle büyük savrulma veya fırtınalı denizlerde gördüğümüz hortumlama başladı.
Şahap Kavcıoğlu gösterge faizini 19’dan düşürmeye başladı.
Faiz Tüketici enflasyonu; yıllık
Bu dönemde doların yükselişini dizginlemek için kur korumalı mevduat ucube sistemiyle Hazine’den 1 trilyonluk yük getirildi. Para babalarının hesaplarına aktarıldı.
SON ÇARK
Genel seçimlerde hemen sonra baş ekonomistimiz, içinden yaaa böyle değilmiş olay, veya yeter zenginlik devretme diyerek Mehmet Şimşek Hazine ve maliye bakanı, Hafize Gaye Erkan da 9 Haziran’da Merkez Bankası başkanı yapıldı.
RTE’nin NAS NAS dediği faizler artırılarak enflasyon yakalanmaya çalışıldı. Önce yüzde 8.5 yüzde 15, sonra yüzde 30, atlayarak 40, 45 ve geçen hafta yüzde 50 ilan edildi. Şubatta faiz yüzde 45 iken TÜİK’in enflasyonu 67.07 ENAG’ın ise yüzde 122 idi.
Faiz enflasyonu yakalamaya çalışıyor ama ENAG enflasyonu hâlâ iki kat.
Fakat tüm bunlar bir bilmecem var çocuklar sorusunun yanıtını vermiyor.
RTE ve çevresindeki adamları neden faizi indirirsek enflasyonu da indiririz, düşüncesine saplandılar, hesapları neydi?
EN İYİMSER YANIT:
Faizi iyice düşürürsek, ucuz para ile yatırımlar patlar, ekonomi iyice canlanır, mal bollaşır, enflasyon da dizginlenir.
Evet ekonomiyi öldürmediler ama pahalılıkla milleti süründürdüler. Bir kısım iyice zengin olurken eşitsizlik ve yoksulluk tepe yaptı. Yatırım? Kimse ekonominin çarklarının tersine çalıştırıldığı bir dönemde olayın ne zaman patlayacağını göremeyeceği ve okkanın altına gideceğini gördüğü için yatırım matırım hak getire. Tam tersine, birileri milyarların nasıl yurtdışına taşındığını, kasalara kilitlendiğini gösterebilse. Hesap kitap işi!
KÖTÜMSER YANIT 1:
İktidar zenginini daha zengin yapmak ve halkın varını yoğunu enflasyona yedirerek sınıfsal bir zenginlik değişimini gerçekleştirmek. Bunun en büyük kanıtı belirli bir orta sınıfın yok olması ve yaşam kalitesinin asgari ücretle neredeyse denkleşmesidir.
KÖTÜMSER YANIT 2:
İktidara bağımlı, vereceği sadakalara bakan, verirse yine devlet/AKP iktidarı verir, biraz daha yalvaralım düşüncesinde çok daha büyük bir seçmen kitlesi yaratmak. Cehalet ve birikiminin, ideolojik/dinsel sarmalın hapsettiği kitlenin varlığı bir sanı değil, sosyolojik gerçektir.
Yerel seçimleri tüm bunları kısmen test edecek sonuçlar üretecektir.
Acaba meydanlarda bu gerçeği dile getirmek çok mu zor, bilmiyorum. Nasıl anlatırız sıkıntısı yaşıyor olabilirler.